İsa Muğanna — Azərbaycan ədəbiyyatında fərqli üslubu ilə seçilən yazıçı
Həyatı
İsa Muğanna 1928-ci ildə Qazax qəzasının Muğanlı kəndində dünyaya gəlib. Atası Mustafa müəllim işləyib. Orta məktəbi bitirdikdən sonra 1945-ci ildə N.Nərimanov adına Tibb Universitetinə daxil olsa da, 4 ay sonra təhsilini yarımçıq qoyaraq kəndə qayıdıb. Sonradan Azərbaycan Dövlət Universitetinin Filologiya fakültəsinə daxil olub. 1952-ci ildə Moskvada M.Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunu bitirərək peşəkar ədəbi mühitə daxil olub.
Yaradıcılığı
İsa Muğanna ədəbi fəaliyyətə 1948-ci ildən başlayıb. İlk yazısı — “Anadil oxuyan yerdə” — 1949-cu ildə “İnqilab və Mədəniyyət” qəzetində çap olunub. 1950-ci illərdən başlayaraq kitabları nəşr olunmağa başlayıb.
Əsərləri
Bizim qızlar (pyes, 1953)
Dan ulduzu (pyes, 1955)
Hekayələr (1957)
Yanar ürək (pyes, 1960)
Doğma və yad adamlar (roman, 1962)
Teleqram (povest, 1963)
Yanar ürək (roman, 1965)
Tütək səsi (pyes və hekayələr, 1965)
Pyeslər (1967)
Kollu koxa (pyes və hekayələr, 1969)
Ömrümdə izlər (1971)
Saz (povest, 1971)
Seçilmiş əsərləri (1972)
Məhşər (roman, 1979)
İdeal (roman, 1985)
Türfə (roman, 2009)
Qəbiristan, Cəhənnəm (romanlar, 2013)
Mükafatları və Fəxri Adları
Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi — 1976
Qırğızıstan Yazıçılar İttifaqı diplom və prizi — 1976
"Şərəf nişanı" ordeni — 1978
Azərbaycan SSR xalq yazıçısı — 1988
"İstiqlal" ordeni — 1998
Prezidentin fərdi təqaüdü — 2002
"Nəsimi" mükafatı — 2012
Ölümü
İsa Muğanna uzun müddət xroniki ürək çatışmazlığından əziyyət çəksə də, heç vaxt yataq xəstəsi olmayıb. O, 1 aprel 2014-cü il tarixində gecəyarısı qəfildən vəfat edib. Nəvəsinin də iştirakı ilə Fəxri Xiyabanda dəfn olunub.
Nəticə
İsa Muğanna Azərbaycan ədəbiyyatında dərin fəlsəfi düşüncələri, daxili və mənəvi konfliktləri, xalq ruhunu və insan azadlığını əks etdirən əsərləri ilə yadda qalmış mütəfəkkir yazıçıdır. O, həm bədii yaradıcılığı, həm də kino sahəsindəki fəaliyyəti ilə milli mədəniyyətin formalaşmasında mühüm rol oynamışdır. Onun “İdeal”, “Məhşər”, “Tütək səsi” kimi əsərləri hələ də aktual və düşündürücüdür.
Şərhlər (2)