Rauf Qaraişıq – Azərbaycanlı şair və yazıçısı

Doğum tarixi və yeri

Rauf Qaraişıq (həqiqi adı Rauf Muradov) 16 Avqust 1959-cu ildə Azərbaycan SSR-nin Sumqayıt şəhərində anadan olub. Atası inşaatçı-mühəndis, anası müəllimə olub. Kökləri Cəbrayıl rayonundandır.

Təhsili və ədəbi karyerasının başlanğıcı

Təhsilini mühəndislik sahəsində alıb. Azərbaycan Politexnik İnstitutunda təhsil alıb. 1981-ci ildə institutu bitirəndə o, artıq 3 elmi işin müəllifi idi.

Tələbəlik illərində elmi işlərini professor Nadir Qasımzadənin rəhbərliyi altında aparan R.Qaraişıq daha sonra 26 yaşında Moskvada Atom maşınqayırması nazirliyinin nəzdində olan elmi-tədqiqat institutunda aspiranturaya qəbul olub.1983-84-cü illərdə dünyada bu sahədə yeganə institut olan İxtiraçılıq yaradıcılığı üzrə beynəlxalq ictimai institutda (İYBİİ) təhsil almışdır.2000-ci ildə həmin institutun başqa bir fakültəsini əla qiymətlərlə bitirib parapsixoloq diplomu almışdır .

 2005-ci ildən İngiltərədə yaşayan R.Qaraışıq 2007-ci ildə Liverpool universitetində “Qiymətli kağızlar” ixtisası üzrə təhsil almışdır.2008-ci ildən Cənub-qərbi İngiltərədə yerləşən Southhəmpton şəhərində məskunlaşıb.

Hələ məktəbli yaşlarında Azərbaycanın dövrü mətbuatında məqalələri çap olunmusdu. Şeirləri modernist antisovet ruhda olduğuna görə ilk dəfə yalnız 1980 -ci illərin sonlarında “perestroika” dövründə işıq üzü görməyə başladı.

Ayrıca qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycanda xalq hərəkatının yaranmasında və sonrakı fəaliyyətində böyük xidmətləri olub.

Azərbaycanda ilk kooperativlərdən ,eləcə də , yüzlərlə gənc alim və mühəndisləri öz ətrafında toplayan ilk elmi-texniki mərkəzlərdən birinin yaradıcı və rəhbəri olub, müstəqilliyimizin ilk illərində onlarla müəssisə və istehsalatın bərpası və yenidən işə salınması ilə məşğul olub.

Sumqayıtda poeziya birliyinin yaradıcılarından biri olub. Emigrasiyadan sonra feysbuk və digər sosial şəbəkələrdə şeirləri yayıldı və oxucular arasında məşhurlaşdı. 

Onun ilk kitabı olan “77 Şeir” 2015-ci ildə çap olunub.

"Sadəliyin dözülməz gözəlliyi" kitabı isə ölkədə anlaşıqlı dildə yazılan ən gözəl fəlsəfi - ezoterik kitablardan biri sayılır. 

Əsas ədəbi əsərləri və janrları

 “77 Şeir” -ə R.Qaraişıqın seçmə şeirləri daxil olub. O, həmçinin yazıçı-filosof Müşfiq Ötgünlə birlikdə “Sadəliyin Dözülməz Gözəlliyi” adlı ezoterik-dialoq kitabını nəşr etdirib. Bu kitab epistolyar (məktubla söhbətləşmək) janrda yazılıb və ədəbiyyat,incəsənət, fəlsəfə, əxlaq, insanlıq mövzularında söhbətləri əhatə edir. Qaraişıqın yaradıcılığı əsasən poeziya və qısa nəsr (hekayə/esse) əsərlərini əhatə edir; eyni zamanda ingilis və rus dillərindən tərcümələri ilə də məşhurdur.

Rus ,türk və ingilis dillərində də şeirlər yazır.

Mələk Muradova ilə birgə ingilis dilindən tərcümə etdikləri “Seçmə hekayələr” (Roald Dahl), “Radikal Bağışlanma” (Kolin Tippinq) kitabları “Qanun” nəşriyyatında çapdan çıxıb, bir neçə tərcümə kitabı isə nəşrə hazırlanır.

Dünya poeziyasından R.M.Rilke, P.Neruda ,,N.Parra ,V.Uidobro, Y.Akiko,T.İşikava, rus və sovet poeziyasından V.Vısotski, A.Blok, V. Xlebnikov,O. Qubanov, V.Şukşin,G.Şpalikov,O.Suleymenov, N.Josunun seçmə şeirlərini dilimizə tərcümə etmişdir.

Ədəbi üslubu və yaradıcılıq xüsusiyyətləri

Onun şeirləri poetik, detallı təsvirlər və zəngin obrazlarla seçilir. Tənqidçilər qeyd edir ki, Qaraişıqın şeirləri modernist ruhda olmaqla yanaşı həm də güclü milli kolorit dəşıyır. Yazıları lakonik, sərrast, səmimi və orijinal üslubdadır. Şeirlərində qəfil məna “dönüşləri” (işlənmələr) ustalıqla istifadə olunur ki, bu da onun mətnlərinə dinamiklik verir. Mətnlərdə vurğulanan obrazlılıq və simvolizm onun yaradıcılığına xas olan xüsusiyyətdir.. Qələm dostları onun şeirlərini “snayper kimi hədəfə dəqiq vuran” (qısa, lakonik) ifadələrlə xarakterizə ediblər.

Aldığı mükafatlar və tanınma

Rauf Qaraişıq elm sahəsində də tanınır. O, yeniyetmə vaxtlarından ixtiraçılığa böyük həvəsi olub və hələ Moskvada aspiranturada oxuduğu dövrdə ilk ixtirasına görə müəlliflik şəhadətnaməsi alıb “SSRİ ixtiraçısı” adına layiq görülüb. Təxminən 40-a yaxın elmi məqalə, ixtira səmərələşdirici təklifin müəllifidir və bu ixtiralar Azərbaycanla yanaşı, Türkiyə və keçmis sovetlər birliyinin bir neçəsində bir tətbiq edilib. 

Ədəbiyyat sahəsində heç bir rəsmi mükafatı olmasa da (AYB-nin üzvü olmayıb), onun yaradıcılığı Azərbaycan mətbuatı və ədəbi mühitində diqqət çəkib. 

Ədəbi və mədəniyyət sahəsindəki təsiri

R.Qaraişıq müasir Azərbaycan ədəbiyyatında xaricdə yaranan ən maraqlı poetik səslərdən biridir. Onun şeirləri sosial şəbəkələrdə geniş yayılandan sonra azərbaycanlı oxucu kütləsinin diqqətini özünə cəlb edib. Məsələn, tanınmış jurnalist İbrahim Nəbioğlu onun şeirlərini paylaşaraq oxucular arasında maraq oyadıb və Qaraişıqın müxtəlif çevrələrdə tanınmasına kömək edib. Eyni zamanda İbrahim İlyaslı, Əli Nəcəfxanlı və digər tanınmış qələm adamları onun əsərlərini müsbət qiymətləndirir, şəxsiyyətini və yaradıcılığını yüksək dəyərləndirirlər. Rauf Qaraişıq Azərbaycan poeziyasında özünəməxsus yer tutur. Onun vətən həsrətli və fəlsəfi məzmunlu əsərləri hər zaman oxucular arasında rezonans doğurur.

Mənbələr: Yuxarıdakı məlumatlar əsasən etibarlı Azərbaycan mənbələrindən götürülmüşdür. Bu resurslar Rauf Qaraişığın yaradıcılığı, karyerası və ictimai nüfuzu haqqında geniş bilgi verir.