Səhnədə tək otururdu. Bütün tamaşalar bitmiş, bütün rollar bir-bir səhnədən keçmişdi. Qaranlıq salon boş idi, nə tamaşaçı vardı, nə alqış. Səssizlik hər yeri bürümüşdü. Amma o, yenə də həmin böyük səhnənin ortasında idi, gözlərini qarşıdakı boşluğa dikmişdi. Pərdə yenidən açıla bilərdi, yenidən o öz rolunu oynamalı, həyatını davam etdirməliydi. Amma indi hər şey tamamilə fərqliydi. Bu, son səhnə idi.  Artıq ssenaridə  heç bir təkrar olmayacaq, heç bir rol oynamayacaqdı. Yalnızca onun özü vardı — heç kimdən, heç nə üçün gözləmədən dayanmışdı bu böyük boşluqda. 

Vaxtın harada itib-getdiyini bilmirdi. Hər addımında, hər sözündə məğlub olan məhz özüydü. Hər hansı bir dialoqda susduğunu, səhnədə özünü itirdiyini xatırlamırdı. Sadəcə bilirdi ki, baş rolda artıq o yox idi. Səhnənin ortasında oturan qadın onun kölgəsi kimiydi, amma eyni zamanda bambaşqa biri. Görünməz bir məsafə vardı aralarında, ən dərin uçurumlardan da dərindi bu. O qadın artıq o qadın deyildi. İllər boyu başqalarının ssenarilərində oynayan, başqalarının gözləntilərini daşıyan, özünü unudan bir qadın olmuşdu.

Güzgülər susurdu , heç bir söz demirdi artıq. Hətta onun kölgəsi belə arxaya çəkilmişdi, yavaş-yavaş yox olurdu. İllərlə sığındığı qəliblər yavaş-yavaş qırılırdı. "Sakit ol", "onları əvvəlcə düşün", "çox hiss etmə", "bir az da sus".Bu sözlər onun daxili dünyasını bıçaq kimi doğramış, ruhunu biçmişdi. İndi isə, həmin sözlərdən geriyə yalnız bir kabus qalmışdı. Həyatın ona diktə etdiyi, hiss etmədən öldürən, reallıqdan uzaq kimi görünən gerçəklər sonunu yazmışdı artıq. 

Bir zamanlar gözlərinə dolan parıltı vardı .İndi isə qorxunun, yorğunluğun kirpiklərinə dolduğu izlər kimi qalmışdı. Səsini belə unutmuşdu, sanki illərdir susmuşdu. Hər dəfə kiminsə adına cavab verəndə, öz adını itirmişdi. Dərin yuxudan hafizəsini itirərək oyanan xəstə insanlar kimiydi. İllərlə söylədiyi bütün sözlər ya başqasına aid idi, ya da başqasının istəyi üçün seçilmişdi.Sanki bir insan deyildə cansız bir heykəl kimi davranılmışdı ona... 

Amma bu son səhnədə ,artıq danışmaq məcburiyyəti yox idi. İlk dəfə susmağın necə azadlıq olduğunu duydu o anda. Tək bir kəlimə belə çıxmırdı ağzından. Buna baxmayaraq qəlbi ilə danışmağa dəvam edirdi. Sükutun axınına tutuldu, artıq ruhu azad oldu.

Bir anda ayağa qalxdı. Ayaqları səhnədə əks-səda verdi .Hər addım keçmişdən qopmuş bir parça kimi idi. Bir az qorxu, bir az qərarlılıq vardı hər addımında. İşıqlar hələ də yanmırdı, tamaşaçı yox idi. Bir anda ani alqış səsləndi  — öz içindən, öz ruhundan.

O, səhnənin tam ortasında dayandı, hər şeyi buraxdı. Əlini havaya qaldırdı, sanki görünməyən bir pərdəni araladı.Bu, artıq öncədən planlanmış bir qurma deyildi. İllərlə məhkum olduğu oyunun son mərhələsiydi.Bu, onun həqiqi səsi,  doğma nəfəsi idi. Onun öz hekayəsi, öz azadlığı idi.

Yavaşca pıçıldadı:

“Bu dəfə heç kimin deyil, yalnız özümün tamaşasındayam.”

Salon boş idi, heç kim yox idi. Amma divarlar hər bir sözü dəqiqliklə eşitdi . Sanki sükut belə bu sözləri qucaqladı.Və pərdə enmədi.Sadəcə, öz-özünə yox oldu.

Çünki bu səhnə artıq bağlanmayacaqdı. Bu səhnə onun doğulduğu yer idi. Yenidən başlamağın, yenidən var olmağın ilk pilləsiydi.Susmaq, danışmaq, itirmək, tapmaq — hamısı bu səhnədə bitib, yenidən başlayırdı.Təməli qoyulmuş yol isə sadəcə addım atacaq qədər cəsarətli bir ruh axtarırdı. 

Çünki bəzən, ən böyük azadlıq sükutda gizlənir.Və  ən dərin hekayə, səssizliklə cəsarətə toxunan ruhdan doğur.

Bu son səhnədir, amma sənin üçün yeni bir başlanğıc.... səhnə artıq onun deyildi.

Amma o da artıq ruhunun əksi deyildi.

Minlərlə üz içindən bir səs yüksəldi:

– Başla!

Səhnənin arxasından tanımadığı bir uşaq səsləndi:

– Başla...

Boş bir kreslodan eşidildi:

– Sıra səndədir...

O, gözlərini salonun ən qaranlıq nöqtəsinə zilləmişdi. Sanki kiminsə orada olduğunu bilirdi. Kiminsə  illər əvvəl danışmaq istədiyi, amma heç vaxt səsini çıxarmayan birinin.Ayaqları yavaşca hərəkət etdi. Addım-addım o boşluğa yaxınlaşdı. Hər addımda salon daha da dərinləşir, səhnə daralır, dünya dəyişirdi. İşıqlar sönmürdü artıq  öz içində yanırdı. Və ilk dəfə nə danışacağını bilmədən dilini açdı:

– Mən sussam belə, bu səhnə danışacaq.

Hər şey dayandı.

Divarlar titrədi. Tavan çökəcəkmiş kimi sarsıldı. Güzgülər cingildədi, kölgələr qaçdı. Alqış səsləri yox oldu. Təkcə ürək döyüntüsü qaldı.Sonra bir səs eşidildi. Amma kimsə deməmişdi onu.

“Bu səhnə heç vaxt mövcud olmayıb...”

O dondu. Birdən yaddaşında partlayan bir xatirə onun nəfəsini kəsdi:

Uşaqlıqda bir kağız səhnə düzəltmişdi. Kartonu formaya salmışdı kiçik əlləri ilə. Kuklalarla oynayırdı. Hər obrazın bir səsi, bir taleyi vardı. Və o gün… bir səhnə partlamışdı. Evin içindəki kiçik yanğını xatırladı. Kuklalar kül olmuşdu. Anası ağlamışdı.

O isə bircə cümlə demişdi:

"Heç nə olmadı. Onlar mənim xəyalim idi."

...və illər keçmişdi. İndi isə anlayırdı:

O gündən bəri səhnə yox idi. Hər şey yalnız bir xəyal idi.

Bütün rollar, bütün ssenarilər, bütün alqışlar — onun uşaq ruhunun qorumaq üçün yaratdığı yalanlar idi. O heç vaxt səhnədə olmamışdı. O heç vaxt danışmamışdı. Hətta bu son səhnə belə sadəcə bir xatirənin içində gizlənmiş başqa bir xatirə idi.

Salondakı bütün üzlər buxarlanmağa başladı. Pərdə yox oldu. İşıqlar sönmədi — çünki heç yanmamışdı. Və o an, ruhunun dərinliyindən gələn o qorxulu, amma sakit səs dedi:

“Yuxudan ayılmağa hazırsanmı?”

O gülümsədi.Gözlərini yumdu.

Bir uşağın səsi eşidildi:

“Artıq heç nə oynamaq istəmirəm.”

...və səhnə partladı. Kağızdan, xatirədən, qorxudan, göz yaşından ibarət olan bütün illüziyalar bir külə çevrildi.Sonda bircə kağız parçası qaldı.

Üstündə bir cümlə yazılmışdı:


✦ “Səhnə həyat deyil. Amma bəzən həyat, səhnədən ibarət sanılır.”

Bəlkə sən də... hələ də bir səhnədəsən? 🎭