“Güzgü"

Köhnə şəhərin ən ucqar məhəlləsində bir güzgü ustası yaşayırdı — adı Zərgər idi, amma nə qızıl tanıyırdı, nə də daş. O, ömrünü təkcə güzgü düzəltməyə yox, eyni zamanda insanın “iç üzünü” göstərməyə həsr etmişdi. Onun dükanındakı güzgülər adi deyil idi: kim bu güzgülərə baxsa, öz zahiri surətini yox, ruhunun aynasını görərdi.

Bir gün şəhərin ağsaqqalları, zadəganları, mollaları və tacirləri — hamısı bir-bir ardınca Zərgərin dükanına gəlməyə başladı. Səbəbi sadə idi: xalq arasında belə bir şayiə yayılmışdı — guya bu güzgülər insanın həqiqi mənliyini göstərir.

İlk gələn Şeyx Məhəmməd oldu — o, şəhərin məscidində vaaz verər, camaata təvazökarlıqdan, təmiz qəlbdən danışardı. Güzgüyə baxanda sifəti ağappaq cübbəsi altında çürümüş bir bədənə çevrildi. O, özünü gördü — riyakarlıqla qidalanan, var-dövlətin gizli dadına aludə olmuş bir qoca. Güzgünün qarşısından qaçdı, üzünü belə çevirmədi.

Sonra ticarətçi Qasım gəldi. O, bazarda sədəqə qutuları qoyar, “Allah yolunda” deyib pul yığardı. Amma güzgüdə o, minlərlə əzilmiş əl gördü — əmək haqqı verilməmiş fəhlələrin, aldadılmış alıcıların, kimsəsiz dul qadınların əlləri onun boğazından yapışmışdı. Qasım gözlərini yumub geri çəkildi, güzgünü lənətləyərək çıxdı.

Sıra dövlət adamına — Hacı Ramizə çatdı. Güzgüdə öz əzəmətini görəcəyini sanırdı, lakin onun qarşısında bir uşaq dururdu: qorxmuş, ata şilləsindən titrəyən, həmişə bir “aferin”ə möhtac qalmış bir uşaq. O an anladı ki, illərdir qurduğu güc obrazı onun içindəki zəifliyi gizlətmək üçün qurulmuşdu.

Sonda bir səfil gəldi — adını heç kim bilməzdi, insanlar ona "Dəli Musa" deyirdilər. Çirk içində idi, saçı-daşı dolaşmış. Güzgüyə baxdı və... təbəssüm etdi. Güzgü onu olduğu kimi göstərmişdi: qəlbi saf, əlləri günahsız, gözü həqiqətə baxan bir insan.

Zərgər ona yaxınlaşıb soruşdu:

— Sən bu güzgüdə nə gördün ki, gülümsədin?

Musa cavab verdi:

— Heç nə. Mən elə özümü gördüm. Hər gün gördüyüm, qaçmadığım, gizlətmədiyim kimi...

Zərgər başını endirib dedi:

— Ən təmiz güzgü odur ki, onu qırmağa ehtiyac duymazsan.

O gündən sonra şəhərdə qəribə bir hadisə baş verdi: insanlar Zərgərin dükanını daş-qalaq etdilər, güzgüləri sındırdılar. Heç kim öz içini görmək istəmədi. İnsanlar yenidən yalanları, maskaları ilə yaşamağa davam etdilər.

Zərgər isə sükutla dükanın qapısını örtdü. Divara bir lövhə asdı:

"İnsanlar həqiqəti görmək istəyəndə məni çağırın. İndilik isə mənə yalanlarınızla toxunmayın."

Bu hekayəni yazmaqda mənə ilham verən,məni çətin günlərimdə heç zaman tək buraxmayan QaraQana təşəkkür edirəm.