Gecə şəhəri tamamilə əhatəyə almışdı. Küçələr bomboş, işıq sönük, hər künc sükut içindəydi. Hava soyuq, ağır, yapışqan bir səssizliklə dolmuşdu; hər nəfəs bədənini titrədirdi, damarlarında qaynayan qan sanki donmuşdu. Köhnə küçə lampalarının titrəyən parıltısı, qapı cırıltıları, uzaqdan gələn avtomobil uğultusu bir-birinə qarışmış, sanki bütün şəhər onun qorxusunu paylaşırdı. Hər addımda asfaltın soyuqluğu ayaqlarına nüfuz edir, hər kölgə daha uzun və təhlükəli görünürdü.Yatağında oturmuş qadın yuxuda gördüyü dəhşətli mənzərəni xatırlayırdı: öz cansız bədənini görmüşdü, solğun, gözləri açıq halını. Qara kölgələr ətrafında dolaşır, görünməz əllər boğazına yapışır, nəfəsini kəsirdi.

— “Sadəcə yuxudur… boş ver…” — pıçıldadı, amma ürəyi buna inanmadı. Qorxu sanki kölgə kimi hər addımında onu izləyirdi. “Niyə mən? Mənim günahım nədir? Niyə məni seçdilər?” — deyə öz-özünə düşündü, amma cavab yox idi.

Səhər açıldı, amma qəribə əlamətlər artıq görünməyə başladı. Boynunda qızartılar, əllərində və sinəsində qabarcıqlar, bəziləri irinlə dolmuşdu. Qaşıdıqca qan çıxır, yara daha da yayılırdı. Hər qaşıdığında ağrı daha da artır, qaşınma dayanmaz olurdu. Əzələlərində ağrı, belində sancılar, sümüklərində yanmalar bədənini yavaş-yavaş zəiflədir, hər hərəkətini əzaba çevirirdi.Güzgüyə baxdı; gördüyü üz ona aid deyildi: şişmiş gözlər, solğun dəri, qanlı izlər…

— “Bu… mən deyiləm…” — səsi titrəyirdi. — “Nə baş verir? Mən… hara gedirəm?”

Gecələr yuxu düşmən olmuşdu. Hər dəfə gözlərini yumanda eyni mənzərə qayıdırdı: cansız bədəni, qara kölgələr, ürək qopardan səslər. Hər kölgə pıçıldayırdı:

— “Vaxtına çox qalmadı… sən gedəcəksən...”

Bir gecə əsəbləri pozuldu, qışqıraraq yatdığı yerdən qalxdı:

— “Dayanın! Mən getmək istəmirəm! Mən yaşamaq istəyirəm!”

Divarlardan yalnız öz səsinin əks-sədası qayıtdı, bu isə daha qorxunc gəlirdi. Sanki divarlar onun qorxusunu eşidib güclənir, kölgələr daha da uzanırdı.Gündüzlər də qorxu və yuxusuzluq içində keçirdi. Küçəyə çıxmaq, insanların arasına qarışmaq istəmirdi. Hər səsdən diksinir, hər kölgədən qorxurdu. Günlər keçdikcə bədəni zəifləyirdi, ayaq üstə qalmaq çətinləşirdi. Hər nəfəs, hər titrəyiş onu daha da yormuşdu.Altıncı gecə, yuxuya dalarkən sanki bədənin əzabı ikiqat artdı. Qara boşluqda idi, divarsız, sonsuz bir qaranlıq. Səslər qarışmışdı: uşaqlıq gülüşləri, ilk eşqin pıçıldayan səsi, valideynlərin səmimi sözləri, unudulmuş xatirələr… Hər bir səs ruhuna toxunur, bədəni ilə birlikdə titrəyirdi. Uşaq vaxtı qaçdığı dərin bağçadakı ağacın hışırtısı, itirdiyi dostlarının səmimi gülüşləri… Hər biri onun ruhunda bir iz qoymuşdu.

Bir səs digərlərinə nisbətən daha aydın gəlirdi:

— “Sən hazır olmalısan...”

Qadın titrəyərək soruşdu:

— “Nəyə hazır olum? Niyə mən? Niyə məni seçdin?”

Cavab yox idi. Qaranlıqdan bir əl uzandı, bədəninə toxundu, bütün damarlarından axan soyuqluğu dərindən hiss etdi. Nəfəsi kəsildi. Çırpınaraq oyandı və yenə də bədənində yeni yaralar vardı. Üzündə, boynunda, əllərində və sinəsində qaşınan yaralar hər hərəkətində ağrını artırırdı. Hər qaşıdığında yara bir az daha yayılır, qan və irin bədənində dolaşırdı. Hər nəfəs, hər titrəyiş bir az daha ağır idi.Artıq qorxusu onu xəstəxanaya apardı. Ağ xalatlı həkimin qarşısında güclə dayanmışdı. Həkim uzun müddət susdu, qadının gözlərində qorxu və ümid arasında bir mübarizə görürdü. Sonra alçaldılmış səslə dedi:

— “Vəziyyətiniz çox ağırdır. Orqanizminiz zəifləyib, infeksiya bütün bədəni sarmış. Əgər daha tez gəlsəydiniz…”

Qadın gözlərindən yaş axıdaraq sözünü kəsdi:

— “Bəs indi? Mənim nə qədər vaxtım var?”

Həkim gözlərini qaçırdı və cavab verdi:

— “Çox az. Ola bilsin bir neçə gün… hər an kritik ola bilər.”

Qadının nəfəsi titrədi:

— “Deməli… mən yuxuda gördüyümü yaşayacağam?”

Həkim sakit səslə dedi:

— “Bəzən ruh bədəndən əvvəl xəbərdar olur. Sənin yuxun bir xəbərdarlıq idi. Amma unutma: bir ömür illərlə deyil, bir anla ölçülür.”

Qadın pıçıldadı:

— “Mən yaşamaq istəyirəm… arzularım, bitməmiş sözlərim var!”

Həkim dərin kədər ilə baxaraq dedi:

— “Bədən yorulub. Amma ruhunun gücünü heç kim ala bilməz. Sənin son anların belə bir məktub kimi qalacaq — kiminsə qəlbində oxunacaq.”

Evə qayıdanda köhnə bir dəftəri açdı. Səhifələr saralmış, amma hər biri həyatla dolu idi. Uşaqlıq şəkilləri, ailəsinə yazdığı məktublar, dostların qeydləri… Oxuduqca gözləri doldu. Hər səhifədə bir həyat izi, bir duyğu izi vardı. Hiss etdi ki, bitəcək deyəndə yalnız zaman nəzərdə tutulur, amma ruhda yaşayan hər an həmişə olacaq.Axşamüstü pəncərədən günəşin batışını seyr edirdi. Külək saçlarını oynadır, şəhərin qaranlıqlaşan küçələri gözlərinin önündə donurdu. Bütün ağrılar yox oldu. Yaralar silindi, irin izləri itməyə başladı. Bədəni yüngülləşdi, sanki yoxa çıxırdı.O hiss etdi ki, bədəni torpaqdan ayrılır, amma ruhu azad olur. Ruhundakı bütün anlar — sevinclər, ağrılar, sevgi, nifrət, itkilər, arzular bir dərya kimi qalır. Gözlərini qaldırıb uzaqda batmaqda olan günəşə baxdı. Hər bir kölgə, hər bir nəfəs ruhunu qucaqlayırdı. Sanki hər an, hər xatirə əbədi qalacaqdı. Son dəfə pıçıldadı:

— “Ölüm bitiş deyil… yaşadığımız anların başqa bir ünvana köçməsidir.”

Şəhər tam qaranlığa qərq oldu. Onun bədəni yox idi, amma ruhu qalırdı. Sükut, hər nəfəs, hər işıq və kölgə onunla nəfəs alırdı.Bir az sonra, səssizlikdən çıxan səs bir sual olaraq qaldı:

— “Ölüm qapını çaldığında, geriyə dönüb dəyişdirə bilmədiyin anların ağırlığını necə daşıyacaqsan? Həyatını tam yaşadınmı, yoxsa qorxularından, vaxtsızlıqdan gizlətdiyin xatirələrdə qaldın? Ruhunda hansı izləri əbədi buraxmaq istəyirsən?”