Uraqan – Təbiətin Qəzəbli Rəqsi

Uraqan — təbiətin ən güclü və dağıdıcı hadisələrindən biridir. Bu nəhəng atmosfer sistemi yalnız okean sularının üstündə yaranmır, həm də arxasında minlərlə hekayə, dağıntı və bəzən də qəhrəmanlıq qoyur. Onun səsi — uğultulu külək, dənizin qəzəbi və göy gurultusunun qarışığı — sanki planetin ürək döyüntüsüdür.

Uraqan necə yaranır?

Uraqanlar isti okean sularında formalaşır. Su buxarı atmosferə qalxaraq kondensasiya olunduqda böyük miqdarda enerji buraxır. Bu enerji fırtınanı qidalandırır və onu daha da gücləndirir. Küləklər spiralvari şəkildə hərəkət edir və mərkəzdə — "göz" adlanan nisbətən sakit bir sahə yaranır. Bu göz ətrafında isə saatda yüzlərlə kilometr sürətlə fırlanan küləklər hökm sürür.

Uraqanların təsiri

Uraqanlar yalnız güclü küləklərlə deyil, həm də leysan yağışlarla, daşqınlarla və torpaq sürüşmələri ilə müşayiət olunur. Bəzən bir şəhəri bir neçə saata tamamilə dəyişə, illərlə qurulmuş infrastrukturu yerlə-yeksan edə bilir. 2005-ci ildə ABŞ-da baş verən *"Katrina"* uraqanı bunu bütün dünyaya göstərdi — bir fırtına minlərlə insanın həyatını dəyişdi.

Təbiətin həm dağıdıcı, həm də möhtəşəm tərəfi

Uraqanın gücü qorxuducu olsa da, onun forması, simmetriyası və planetin təbii sistemində oynadığı rol heyranedicidir. O, istilik balansını qorumaq, okean və atmosfer arasında enerji ötürmək kimi vacib funksiyalar yerinə yetirir. Yəni təbiət bu fəlakəti belə öz ekoloji sistemində bir harmoniya ilə tənzimləyir.

Uraqanların adlandırılması

Uraqanlara ad verilməsi təsadüfi deyil. Bu sistem 1950-ci illərdən bəri tətbiq olunur və hər il üçün əvvəlcədən müəyyən edilmiş ad siyahıları var. Əgər hansısa uraqan xüsusilə dağıdıcı olarsa, onun adı bir daha istifadə olunmur. Məsələn, “Andrew” və ya “Irma” kimi adlar artıq siyahıdan çıxarılıb.